Lęk przed snem – somnifobia – to schorzenie mocno uprzykrzające życie. Krótki sen niskiej jakości wywołuje zmęczenie, poirytowanie i ogólny dyskomfort. Jednak to jeszcze nie jest najgorsze, ponieważ przyczynia się także do obniżenia odporności, przez co organizm staje się podatny na rozmaite choroby. Dlatego też somnifobia wymaga leczenia. Jak je przeprowadzić? Na czym konkretnie polega to schorzenie, co je wywołuje i jakie są objawy? Odpowiadamy!
Somnifobia – co to jest?
Somnifobia to irracjonalny lęk przed snem. Osoba cierpiąca na to schorzenie panicznie boi się samego procesu snu lub też utraty świadomości, czyli momentu zaśnięcia. W konsekwencji unika zaśnięcia lub okazuje się ono w jej wykonaniu po prostu niewykonalne. W zależności od natężenia objawów choroby i jej przyczyn wdraża się nieco odmienne sposoby walki z problemem. Warto jednak podkreślić, że w zdecydowanej większości przypadków zastosowanie adekwatnych środków zaradczych pozwala uporać się z kłopotem.
Poduszka Plantule z łuską orkiszu
Jakie są przyczyny somnifobii?
Identyfikacja przyczyn somnifobii to absolutna konieczność, aby możliwe było wyleczenie schorzenia. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się:
- traumę skojarzoną ze snem,
- depresję,
- zaburzenia lękowe,
- stres,
- występowanie porażenia przysennego,
- często pojawiające się koszmary,
Specjaliści podkreślają, że najczęstszą, jednak wciąż tylko jedną z wielu, przyczyn somnifobii jest doznanie traumy podczas snu lub też związanej ze snem. Najczęściej jest to trauma z dzieciństwa. Wybudzenie wskutek napadu, pożaru czy innej katastrofy, nieobecność rodzica po przebudzeniu, czy jakakolwiek inna poważna, negatywna zmiana rzeczywistości, do której doszło w czasie snu lub go przerwała, może zostać skojarzona ze snem.
Ponadto somnifobia może wynikać z zaburzeń bezpośrednio niezwiązanych ze snem. Lęk uogólniony czy depresja upośledzają nasze funkcjonowanie na wiele sposobów, a jednym z nich może być obawa przed zaśnięciem. Poza tym niektórzy chorzy kojarzą sen z czymś nieprzyjemnym, ze względu czy to na porażenie przysenne czy koszmary – w tym przypadku w zasadzie nie należy mówić o irracjonalności lęku przed snem, jest on jak najbardziej uzasadniony.
Kołdra obciążeniowa Plantule z pestkami wiśni
Budzenie się w nocy z lękiem – to może być objaw somnifobii!
Zasadniczo somnifobia polega przede wszystkim na lęku pojawiającym się przed zaśnięciem. Niemniej jednym z jej objawów może być wybudzanie się w nocy. Towarzyszy mu zawsze mocny lęk, przeważnie uogólniony. Budzenie się w nocy z lękiem jest konsekwencją lęku odczuwanego przed zaśnięciem. Jeśli choremu uda się zasnąć, lęk pozostaje na poziomie podświadomym i towarzyszy mu przez całą noc. Może w każdym momencie przybrać na mocy, co spowoduje wybudzenie.
Objawy somnifobii – jakie są?
Jak wskazaliśmy powyżej, jednym z objawów somnifobii może być budzenie się w nocy z lękiem. Niemniej większość objawów pojawia się przed zaśnięciem – czasem nawet na kilka godzin przed położeniem się do łóżka. W zaawansowanych przypadkach wystarczy jedynie myśl o planowanym pójściu spać, aby pojawiły się objawy lęku. Może wystąpić atak paniki, dokucza również poczucie niepokoju, męczą ruminacje. Niemniej dominujące są objawy psychosomatyczne, takie jak:
- przyspieszone bicie serca,
- ataki gorąca,
- pocenie się,
- drżenie kończyn lub całego ciała,
- silne zawroty głowy,
- spłycony oddech,
- nudności.
Objawy psychosomatyczne są objawami somnifobii, a jednocześnie czynikami pogłębiającymi problem, ponieważ bezpośrednio przyczyniają się do uniemożliwienia zaśnięcia. Jak bowiem zasnąć, gdy serce bije jak szalone, a całe ciało się trzęsie.
Maseczka na oczy Tempur
Jak leczyć somnifobię?
Leczenie somnifobii jest uzależnione od jej przyczyny. Tym samym niezbędna jest dogłębna, trafna diagnoza. Następnie podejmuje się odpowiednie kroki do wyeliminowania przyczyny problemu. Podstawowym narzędziem w leczeniu somnifobii jest psychoterapia. Przyczyna problemu decyduje natomiast o jej kierunku, którym może być leczenie depresji, łagodzenie lęku, czy przepracowanie traumy. Najczęściej wdraża się psychoterapię poznawczo-behawioralną, która pomaga w zmianie schematów myślenia, w tym przede wszystkim kojarzenia snu z czymś przerażającym.
Równolegle ze zwalczaniem przyczyny problemu, psychoterapia skupia się także na likwidacji objawów psychosomatycznych. Służą temu przede wszystkim techniki relaksacyjne. W tym przypadku celem jest likwidacja fizycznych przeszkód na drodze do zaśnięcia.
Poduszka do medytacji Plantule
Jak radzić sobie z lękiem przed snem?
W przypadku wystąpienia somnifobii przede wszystkim należy się poddać fachowemu leczeniu. To jedyny sposób na pozbycie się problemu raz na zawsze. Na własną rękę można jednak nieco złagodzić objawy choroby, co powinno nieco pomóc w zasypianiu. Pewne pozytywne efekty daje medytacja. Skuteczna jest również joga. Generalnie chodzi o uspokojenie ciała i umysłu.
Niektórzy specjaliści polecają także aktywność fizyczną. Jej celem jest zmęczenie organizmu, które wyczerpane staje się bardziej skłonne do zaśnięcia. Należy jednak mieć na uwadze, że jest to swego rodzaju oszukiwanie własnego mózgu. Co prawda ćwiczenia pobudzają produkcję hormonów obniżających nieco poziom lęku, jednak ich głównym celem jest spowodowanie zaśnięcia pomimo jego występowania. W ten sposób nie zostanie rozwiązany problem budzenia się w nocy z lękiem, a jakość snu nadal nie będzie zadowalająca. Tym samym jak najbardziej polecamy aktywność fizyczną, jednak koniecznie na kilka godzin przed snem. Nie można też ograniczać się do tej metody – wciąż polecamy stosowanie technik uspokajających i przede wszystkim poddanie się profesjonalnej psychoterapii.
Czy poprawa jakości snu może pomóc?
Fachowcy są zgodni, że ważnym czynnikiem w walce z somnifobią jest stworzenie sobie optymalnych warunków snu. Chodzi o pozbycie się wszystkich bodźców, które mogą wzmagać lęk. Niewątpliwie należą do nich źródła światła w sypialni, hałas, czy niewygodny materac. Dbając o tę kwestię, tworzymy środowisko, w którym łatwiej zasnąć. Co więcej, mniej bodźców to również lepsza jakość snu.
Somnifobia to poważny problem, a jej konsekwencjami są nie tylko zmęczenie i poirytowanie, ale też choroby fizyczne. Dlatego pojawienie się lęku przed snem wymaga jak najszybszej wizyty u specjalisty. Oczywiście bardzo pomocne, a nawet niezbędne jest wyciszenie przed snem, a także zakup dobrego materaca oraz usunięcie wszelkich bodźców zakłócających sen. Jednak działania te nie zastąpią profesjonalnej pomocy.
Przeczytaj również:
